მკვდარი სახლის ჩანაწერები – ფიოდორ დოსტოევსკი

რუსი მწერალი, ფიოდორ დოსტოევსკი (1821-1881) წევრი იყო ცნობილი თეორეტიკოსისა და საზოგადო მოღვაწის, მიხეილ პეტრაშევსკის მიერ დაარსებული უტოპისტ ლიბერალთა ლიტერატურული ჯგუფისა, რომელსაც „პეტრაშეველებს“ უწოდებდნენ. 1849 წელს ჯგუფის წევრები რევოლუციური იდეებისა და პროპაგანდის ბრალდებით დააპატიმრეს და ოცდაერთ წევრს, მათ შორის დოსტოევსკის, დახვრეტა მიუსაჯეს. დასახვრეტად გაყვანილებს, თვალებახვეულებს, უკანასკნელ წამს გამოუცხადეს, რომ დახვრეტა კატორღით შეიცვალა.

„მკვდარი სახლის ჩანაწერები“ დოსტოევსკიმ კატორღიდან დაბრუნების შემდეგ, 1861-62 წლებში დაწერა. ამ ავტობიოგრაფიულ ნაწარმოებში აღწერილია საშინელებანი კატორღისა, რომელიც რუსეთის შემზარავი იმპერიის სარკეა. სწორედ იმ იმპერიის, მისი მთელი მანკიერების მემკვიდრეა ამჟამინდელი რუსეთის სახელმწიფოც.